De tenniswereld is stilgevallen, Indian Wells ligt eruit. En wat zal nog allemaal volgen? Speciaal voor het ‘vijfde slam’ hadden we tenniscommentator Abe Kuijl (Fox Sports, Eurosport) gevraagd voor een interview. Dat interview is gelukt, de context is helaas wat anders. Maar niet getreurd, we zijn erg blij dat we’m te pakken kregen. O ja, de foto is genomen tijdens het toernooi van, o ironie, Wuhan. Een uitgebreid gesprek over het belang van Twitter, spelregelwijzigingen en de waanzin van twee landentoernooien achter elkaar.
Geef je nu anders commentaar dan een paar jaar geleden? Hoe zou jij je stijl omschrijven?
‘Ik denk dat een commentaarstijl zeker deels voortkomt uit de persoonlijkheid van de commentator. Mijn stijl meen ik als enthousiast te kunnen omschrijven, waarbij het altijd mijn doel is om zo goed mogelijk de verhalen rondom een duel te vertellen. Dat doe ik bijvoorbeeld aan de hand van statistieken en uitspraken van spelers. Tennis is mijn passie en ik zie het als een voorrecht om die passie over te kunnen brengen op de kijker. Of ik echt anders commentaar geef dan een paar jaar geleden betwijfel ik. Vermoedelijk ben ik soms wat uitgesprokener dan toen ik net begon en ik hoop dat met het opbouwen van ervaring mijn kwaliteit ook wat omhoog is gegaan. Maar ik heb mijn rol als commentator immer als bescheiden beschouwd. Ik probeer altijd de belangrijkste en leukste informatie met betrekking tot een wedstrijd en toernooi te presenteren, de voornaamste spelpatronen te analyseren en een leuke sfeer in een uitzending te creëren. Maar de kijker moet ook kunnen genieten van het spel en een eigen mening kunnen vormen, zonder dat er iemand constant aan het kwekken is. Die balans in de gaten houden is iets wat tijdens een uitzending constant in mijn hoofd zit.’
Hoe bereid jij je voor op een wedstrijd?
‘Het is eigenlijk net zoals bij een tennisser. Het echte werk verricht je vóór de wedstrijden. Tijdens de partij breng je het geleerde in de praktijk. En waar trainingen voor tennissers de hoofdmoot zijn, is dat voor mij zo met de voorbereiding. Voorbereiden houdt nooit op. Dagelijks consumeer ik een paar uur aan tennisnieuws en wedstrijden. Als ik zelf geen commentaar geef, kijk ik nog steeds de belangrijkste duels. Ik zeg vaak dat Twitter mijn levensader is. Via dat platform kom ik terecht bij de artikelen van de meest vooraanstaande internationale tennisjournalisten en zodra er iets gebeurt in de tenniswereld staat het op Twitter. Maandag kwam ik aan op Schiphol van een vakantie en zag ik meteen op Twitter dat Indian Wells geannuleerd was. Dat was even vervelend thuiskomen, haha.’
Wanneer ben je tevreden na een wedstrijd?
‘In eerste instantie zeg ik dan simpelweg: Als de wedstrijd zelf goed was. Ik vind het moeilijk om deze vraag te beantwoorden als het over mijn eigen optreden gaat. Ik sta nooit te juichen om mezelf na afloop, haha. Het gaat om de flow van een uitzending. Soms voel je wel dat de balans lekker is tussen achtergrondinformatie, spelanalyse en een scoreverloop dat prettig uitvalt bij hoe ik een uitzending ‘neerzet’. En vallen puzzelstukjes zo mooi in elkaar dat je bijvoorbeeld zelf net een analyse hebt gegeven over het spel, en dan een coach tijdens een WTA-wedstrijd precies dat meegeeft aan een speelster. Dan hoop ik dat de kijker ook gelooft dat ik zelf geen onzin verkoop.’
Zijn er instructies vanuit Fox?
‘Niet te laat komen en geen verkeerde zendernaam noemen. Maar nee, specifieke instructies zijn er niet. Voor zover ik weet krijgt iedereen in principe de vrije hand om een uitzending op zijn of haar manier in te kleuren.’
Hoe heb je het vak geleerd?
‘Door het te doen. Ik heb er geen cursus voor gevolgd, of meegelopen met anderen, of wat dan ook. Ik kreeg, na al jaren als schrijvend journalist gewerkt te hebben voor onder andere Tennis Magazine, ooit de kans om een testuitzending op te nemen bij Eurosport en dat niveau bleek toereikend te zijn om te beginnen. Vanaf dat moment was het simpelweg uren maken om beter te worden.’
Is de ATP gezond? Genoeg leuke toernooien en publieke belangstelling?
‘Ik kan niet in de boeken kijken, maar op basis van wat ik heb gehoord aan cijfers en feiten gaat het allemaal nog steeds elk jaar beter. Het prijzengeld blijft stijgen en veel van de grootste toernooien boeken bezoekersrecords of zitten daar dicht tegenaan. Intern borrelt het alleen steeds meer over hoe het prijzengeld verdeeld wordt. Spelers willen een andere distributie, die minder top heavy is. Met andere woorden, meer geld voor de mindere goden. En spelers willen als groep een grotere punt van de taart, want toernooien stellen in vergelijking met andere sporten maar een bescheiden percentage van hun winst opzij aan prijzengeld.’
Tal van nieuwe (landen)formats de afgelopen jaren: wat vind je ervan?
‘Ik vind het na alle aanpassingen onbegrijpelijk dat er geen respectabel gecombineerd landentoernooi is, met dus mannen en vrouwen bij elkaar. Zeker niet nu de Davis Cup en Fed Cup onlangs zijn hervormd, de Laver Cup al enkele jaren bestaat en de ATP nog eens zijn eigen ‘WK’ heeft gelanceerd. De Hopman Cup is zelfs verdwenen, maar dat was ook geen serieus toernooi zoals ik het in gedachten heb. Het is overigens natuurlijk totale waanzin dat het tennisjaar nu eindigt met het WK van de ITF (Davis Cup) en begint met het WK van de ATP.’
Moeten er ook andere toernooi-vormen komen voor individuele spelers?
‘Nee dat denk ik niet. Volgens mij is de ATP-structuur met de 250/500 en 1000-series prima zo.’
Zijn er spelregel-wijzigingen nodig?
‘100 procent. Op deze vraag kan ik een urenlang antwoord geven. Tennis is enerzijds een geweldige sport voor fans en televisie, maar anderzijds een dramatische. Jij weet precies dat, ik noem maar wat, volgende week zaterdag om 16:00 uur Manchester United tegen Liverpool speelt. En dat je om 18:30 uur dus een etentje kunt plannen. De vraag die ik op Twitter altijd het meest krijg tijdens een Grand Slam is: Hoe laat speelt Kiki Bertens? Vierde wedstrijd op baan 3. Ja, maar hoe laat? Dat is nauwelijks te voorspellen. Wanneer het eindigt al helemaal niet. Ik weet niet hoe en of dit ooit goed opgelost kan worden, maar het kan wel een stuk beter worden gestuurd door wedstrijden te verkorten. Twee simpele zaken waar ik al lange tijd voorstander van ben: Laat elke set eindigen op 6. Waarom is ooit bedacht dat als het 5-5 wordt, er nog twee games moeten worden gespeeld? Speel die tiebreak op 5-5. Verder: Stop met eindeloze deuce-games. Ik vind het ook geweldig hoor, als het 5-5 in de derde set is en er kansen over en weer ontstaan. Heerlijk. Maar 19 van de 20 keer zit niemand te wachten op acht keer deuce en een game-duur van 12 minuten. Dit is echt niet meer van deze tijd. Ik heb een hekel aan het huidige beslissend-punt-systeem, omdat ik niet vind dat je op 0-40 vier breakpoints moet hebben. Maar doe het dan zo: Na 40-30 wordt het 40-40 (umpire roept: “40-all”), vervolgens komt er een speler op voordeel, en als deze de game niet pakt wordt het “deuce: deciding point”. Lijkt mij een mooi compromis en is ook simpel op het scorebord te verwerken. Een ander punt met het oog op de gezondheid en aantrekkelijkheid van de sport is dat ik er ook voorstander van ben om bij Grand Slams tot en met de derde ronde best of three te spelen in plaats van best of five.’ ‘Elk jaar gaat de gemiddelde leeftijd van de tenniskijker omhoog. Het is mijn theorie dat tennisliefhebbers uit het Borg/McEnroe tijdperk voornamelijk in de sport zijn blijven hangen en er in de generaties erna relatief weinig aanwas is gekomen. Dat is zorgwekkend. De grootste uitdaging voor de tennissport is om jonge kijkers te trekken, en daarvoor zijn wijzigingen onvermijdelijk.’
RF, Djoko en Rafa en daarna veel topspelers die nog niet zo bekend zijn bij het grote publiek. Zorgelijk?
‘Hier maak ik me eigenlijk niet heel veel zorgen over. Tsitsipas was razend populair in Ahoy in februari. Felix Auger-Aliassime heeft ook star power. Om maar even een paar voorbeelden te noemen. Dit interview gaat over het mannentennis dus ik zal niet ingaan op de nieuwe sterren die zich positioneren in het vrouwentennis. Het zal slikken zijn als de grote drie er niet meer zijn, zeker als er tegen die tijd nog steeds geen jongere grote kampioenen zijn opgestaan, maar ik geloof dat, zeker op termijn, anderen een grote fanbase zullen opbouwen.’
Wint iemand anders een slam dit jaar? Wie?
‘Het is nu vooral te hopen dat het coronavirus Roland Garros niet gaat winnen. Anders geef ik Dominic Thiem kans om het dit jaar te doen in Parijs, of misschien nog wel meer op de US Open. Maar ik zou ook niet gek staan te kijken als Djokovic ze alle vier wint. Al kan zijn brandende Olympische ambitie hem daarin nog wel eens opbreken. Alexander Zverev wordt momenteel een beetje vergeten, maar ik zie hem na zijn lessen van de laatste jaren eigenlijk eerder doorbreken dit jaar in een Slam dan de nog ongepolijste Stefanos Tsitsipas.’
mastertennis.org 