Novak Djokovic had gisteren een drukke dag. En een succesvolle dag. Hoewel het succes van zijn nieuwe spelersbond op de lange termijn nog zal moeten blijken. Allereerst won hij voor de 35e keer een Masters toernooi. Dat deed hij in typische Djokovic stijl. Als een ware Houdini ontsnapte hij in de halve finale tegen Roberto Bautista Agut. In de finale kantelde hij de wedstrijd tegen Milos Raonic, nadat hij in de eerste set als een gewond dier over de baan sjokte. Het zijn bekende eigenschappen van Djokovic: uit geslagen positie weet hij zich vaak toch weer op te richten. En te winnen. Dat is zeker knap!
Novak Djokovic is een man met een missie. Hij wil alle tennisrecords verbreken en de beste aller tijden worden. Daarnaast wil hij blijkbaar ook op bestuurlijk vlak een nalatenschap creëren, met de oprichting van de Professional Tennis Players Association (PTPA). Die bond is sinds gisteren een feit. Op bijgaande foto poseren de gisteravond aanwezige leden. Op Twitter vermeldt mede oprichter Vasek Pospisil dat deze bond de eerste onafhankelijke spelersbeweging is sinds 1972. Dat klopt inderdaad. Destijds richtte onder anderen meervoudig Grand Slam kampioen Jack Kramer de ATP op. Dat was een spelersbond die de belangen van spelers moest behartigen en weerstand moest bieden aan de macht van toernooiorganisatoren. In 1988 leidde dat tot een eigen toernooiencircuit in de vorm van de ATP Tour, wat uiteindelijk weer leidde tot de huidige ATP, waarin spelers en toernooiorganisaties gezamenlijk zitting hebben.
Novak Djokovic is sinds een paar jaar de voorzitter van de spelersraad binnen de ATP. Onder zijn leiding dwongen de spelers de ATP vorig jaar om afscheid te nemen van de toenmalige ATP-voorzitter, Chris Kermode. De geschiedenis herhaalde zich, want Kermode zou de belangen van de spelers binnen de ATP onvoldoende behartigen. Hij werd per 1 januari van dit jaar vervangen door Andrea Gaudenzi. Nu, slechts acht maanden later, gaan Djokovic en Pospisil dus een stap verder. Blijkbaar hebben ze ook geen vertrouwen (meer) in Gaudenzi en kiezen ze voor afscheiding van de ATP, middels een eigen spelersbond, die vanuit een onafhankelijke positie invloed moet gaan uitoefenen op de belangen van spelers.
Wij hebben grote twijfels of dat, op dit moment, de juiste stap is.In de huidige structuur van de ATP kunnen spelers van binnenuit meepraten en beïnvloeden. In de nieuwe situatie kan dat alleen van buitenaf. Bovendien, in 1972 waren de spelers unaniem. Daar is nu zeker geen sprake van. De overgebleven leden van de spelersraad van de ATP, onder wie het invloedrijke duo Roger Federer en Rafael Nadal, hebben de plannen van Djokovic en Pospisil bekritiseerd. Zij vinden dat in de huidige crisistijd eenheid beter is dan afscheiding en verwijten de PTPA dat die nieuwe bond geen dichtgetimmerd (business)plan heeft.
De oprichting van de PTPA komt ook op ons over als een opportunistische vlucht naar voren. Het lijkt een actie zonder duidelijk plan en zonder concreet doel. Willen de spelers een groter percentage van de inkomsten van de Grand Slams? Waarschijnlijk wel, maar een getal is ons niet bekend. Wil men een andere opzet van de Tour? Geen idee. Om de macht van de spelers te vestigen, ging de nieuw opgerichte ATP in 1973 over tot een boycot van Wimbledon. De geschiedenis zou zich ook op dat punt kunnen herhalen, als de PTPA vindt dat ze dat middel moeten inzetten om zichzelf op de tenniskaart te zetten.
Met de oprichting van de PTPA is een tweedeling ontstaan tussen de spelers. Daardoor is de toekomst van de ATP en de ATP Tour ongewis. Als groot tenniskampioen heeft Novak Djokovic zijn plek in de geschiedenisboeken nu al veilig gesteld. Wordt hij ook de nieuwe Jack Kramer, de man die het proftennis veranderde? De tijd zal het leren.